Maslow’s Hierarchy of Needs ทฤษฎีลำดับขั้นความต้องการของมาสโลว์
เป็นหนึ่งในทฤษฎีที่ DIGITORY อยากแนะนำให้ผู้อ่านทุกคนได้รู้จัก เพราะเป็นพื้นฐานของการคิด วิเคราะห์ และนำไปวางแผนการตลาดได้หลากหลายรูปแบบ เพียงแค่ทำความเข้าใจพื้นฐานความต้องการของมนุษย์ ก็จะทำให้เข้าใจ Insights ได้ดียิ่งขึ้น
Maslow’s Hierarchy of Needs ทฤษฎีลำดับขั้นความต้องการของมาสโลว์ มีอะไรบ้าง
- ความต้องการทางกายภาพ (Physiological Needs)
- ความต้องการความมั่นคงปลอดภัย (Safety Needs)
- ความรักและความเป็นเจ้าของ (Social belonging)
- ความเคารพนับถือ (Self-Esteem)
- ความสมบูรณ์ของชีวิต (Self-Actualization)
มาทำความเข้าใจแต่ละลำดับขั้นไปพร้อม ๆ กับ DIGITORY ได้เลย
1. ความต้องการทางกายภาพ (Physiological Needs)
เป็นขั้นแรกของลำดับขั้นความต้องการ ถ้าความต้องการนี้ไม่ถูกสนองแล้วความต้องการอื่น ๆ ก็ยากที่จะเกิดขึ้นได้ เพราะเปรียบเสมือนสิ่งที่ขาดไม่ได้ในการดำรงชีวิต ซึ่งได้แก่ ปัจจัย 4 นั่นเอง
ปัจจัย 4 เป็นความต้องการพื้นฐานทั่วไป ประกอบไปด้วย
- อาหาร
- ที่อยู่อาศัย
- ยา
- เครื่องนุ่มห่ม
เพราะฉะนั้น ผลิตภัณฑ์หรือบริการใด ๆ ที่สามารถตอบสนองความต้องการขั้นนี้ได้ ก็จะสามารถสร้างรายได้จากผู้บริโภคได้เรื่อย ๆ ถึงแม้ว่าจะมีสถานการณ์พิเศษ หรือวิกฤติใด สินค้าเหล่านี้ก็จะไม่ค่อยได้รับผลกระทบ
2. ความต้องการความมั่นคงปลอดภัย (Safety Needs)
เมื่อคนเราได้รับการตอบสนองในความต้องการทางกายภาพเรียบร้อยแล้ว ก็จะเริ่มมองหาความมั่นคงและความปลอดภัยในชีวิต
ซึ่งความมั่นคงและความปลอดภัย อาจมีได้หลายรูปแบบ เช่น
- ความปลอดภัยจากอันตรายต่าง ๆ
- ความปลอดภัยทางด้านสงคราม การรุกราน
- ความมั่นคงทางเศรษฐกิจ
- ความมั่นคงในหน้าที่การงาน
- ความมั่นคงทางการเงิน
- ความแข็งแรงของสุขภาพร่างกาย
3. ความรักและความเป็นเจ้าของ (Social belonging)
เมื่อคนเรามีปัจจัย 4 ครบ ได้รับความปลอดภัย มีความมั่นคงในชีวิต ก็จะเริ่มมองหาความรักและความเป็นเจ้าของ อยากเป็นที่รัก อยากเป็นส่วนหนึ่งในสังคม
การมี Social Belonging อาจเกิดขึ้นได้จากกลุ่มคนเหล่านี้
- คนรัก
- ครอบครัว
- สโมสร
- กลุ่มศาสนา
- องค์กร สายอาชีพ
- ทีมกีฬา
- กลุ่ม แก๊ง เพื่อน
- ความสัมพันธ์ทางสังคมเล็ก ๆ
ซึ่งพบว่าหลายครั้งคนเราตัดสินใจซื้อสินค้าหรือบริการบางอย่าง เพียงเพราะต้องการนำมาตอบสนองความต้องการในขั้นนี้ เช่น การซื้อของขวัญให้คนรัก การดื่มไวน์เพื่อเข้าสังคมกับเพื่อนฝูง เป็นต้น
4. ความเคารพนับถือ (Self-Esteem)
เมื่อคนเราได้รับความรักจากคนรอบข้าง ได้เป็นส่วนหนึ่งในสังคมแล้ว ก็จะเลื่อนลำดับขั้นความต้องการขึ้นไปอีกหนึ่งระดับ เริ่มอยากได้ความเคารพนับถือจากคนอื่น
การได้รับความเคารพนับถือ อาจเกิดจาก
- การได้รับการยอมรับจากคนอื่น
- การได้ถูกเห็นคุณค่าจากผู้อื่น
- ความต้องการสถานะ การยอมรับ
- ชื่อเสียง ศักดิ์ศรี
และเช่นกัน มีบ่อยครั้งที่คนเรามีการซื้อสินค้าหรือบริการบางอย่างเพียงเพราะต้องการความเคารพนับถือจากบุคคลอื่น เช่น การสวมใส่เสื้อผ้าแบรนด์เนม การซื้อ Super Car และสำหรับบางคนอาจเป็นการซื้อตั๋วเครื่องบิน Business Class หรือ First Class ก็นับว่าเป็นลำดับขั้นความต้องการนี้เช่นกัน
5. ความสมบูรณ์ของชีวิต (Self-Actualization)
ลำดับขั้นความต้องการสุดท้าย เป็นลำดับขั้นที่สูงที่สุดในชีวิตคนเรา ซึ่งความสมบูรณ์ของชีวิตของแต่ละคนอาจมีความแตกต่างกัน ไม่มีอะไรเป็นเกณฑ์ที่ชัดเจนในการจำแนก
การค้นพบความสมบูรณ์ของชีวิต อาจเกิดจาก
- การได้บรรลุเป้าหมายในสิ่งที่ตัวเองต้องการ
- การได้ค้นพบศักยภาพของตัวเอง
- พยายามพัฒนาตัวเองอย่างไม่หยุดยั้ง
- พยายามก้าวข้ามขีดจำกัดเดิม ๆ
ซึ่งสำหรับขั้นที่สูงที่สุดของ Maslow’s Hierarchy of Needs นี้ ก็เปรียบเสมือนความใฝ่ฝันของแต่ละคน บางคนอาจมีความฝันว่าอยากเดินทางท่องเที่ยวรอบโลก จึงตั้งใจทำงานเก็บเงินไว้เพื่อให้มาตอบสนองความสมบูรณ์ของชีวิตได้ หรือตัวอย่างที่ชัดเจน เช่น ทีมนักปีนเขาที่ต้องการพิชิตยอดเขาเอเวอเรสต์ เป็นต้น
หากสังเกตตั้งแต่ลำดับขั้นที่ต่ำสุดมาจนถึงสูงสุด จะพบว่า ยิ่งลำดับขั้นความต้องการของมาสโลว์สูงขึ้นมากเท่าไหร่ คนเราก็มีโอกาสที่จะตัดสินใจซื้อสินค้าหรือบริการได้ง่ายขึ้น (เมื่อลำดับขั้นต่ำกว่าได้รับการตอบสนองเรียบร้อยแล้ว) และลองสังเกตดูว่า สินค้าหรือบริการที่ออกแบบมาเพื่อตอบสนองความตั้งการขั้นที่สูง ๆ มักมีราคาสูงตาม เพราะเมื่อคนใช้อารมณ์ในการตัดสินใจ ราคาก็จะเปลี่ยนเป็นความคุ้มค่าทันที
จากภาพตัวอย่าง หากเราลองเปรียบเทียบสินค้าที่บริโภคด้วยวิธีการดื่ม จะพบว่า
- ความต้องการทางกายภาพ = น้ำดื่ม เพราะเป็นเพียงปัจจัย 4 เท่านั้น
- ความต้องการความมั่นคงปลอดภัย = นม เพื่อมาเสริมสร้างความแข็งแรงให้ร่างกาย
- ความรักและความเป็นเจ้าของ = ไวน์ เพื่อเข้าสังคม ดื่มกับเพื่อนฝูง
- ความเคารพนับถือ = น้ำแร่นำเข้า อาจตอบโจทย์ทั้งเรื่องความปลอดภัยต่อสุขภาพ และการยกระดับ ให้มีคนเคารพนับถือ
- ความสมบูรณ์ของชีวิต = ขึ้นอยู่กับความต้องการของแต่ละคน
หากให้ยกตัวอย่าง อาจจะเป็นน้ำสมุนไพรที่หายากเป็นพิเศษ ก็เป็นได้
หรืออีกตัวอย่างเช่น ยาพาราเซตามอล เป็นสินค้าที่ตอบสนองความต้องการขั้นที่ 1 ในขณะที่ กลูตาที่เป็นอาหารเสริม เป็นสินค้าที่ตอบสนองความตั้งการขั้นที่ 3
สุดท้ายนี้ หลังจากที่ได้เรียนรู้กันไปแล้ว DIGITORY ขอฝาก Maslow’s Hierarchy of Needs รุ่นใหม่สำหรับไลฟ์สไตล์ของคนในยุคปัจจุบัน
สำคัญกว่าปัจจัย 4 ก็คือ Wi-Fi แต่ถ้าขาด Battery ก็อยู่ไม่ได้เหมือนกัน
รี่ DIGITORY
อย่าลืมนำ ทฤษฎีลำดับขั้นความต้องการของมาสโลว์ ไปลองใช้ดูด้วยนะคะ!
และสำหรับใครที่กำลังต้องการศึกษาด้านการตลาดออนไลน์เพิ่มเติม สามารถมาเรียนกับ DIGITORY ได้เลยนะคะ เรามีทั้งคอร์สเรียนออนไลน์ และ Workshop สอนสด ที่สอนอย่างเจาะลึกพร้อมลงมือทำจริง รับรองว่าคุณจะสามารถกลับไปทำโฆษณาได้เองอย่างแน่นอน!
ดูรายละเอียดคอร์สออนไลน์จาก DIGITORY ได้ที่นี่
ถ้าไม่อยากพลาดข่าวสารการตลาดออนไลน์ อัพเดทเทรนด์ และโปรโมชันพิเศษ
ติดตาม LINE: @digitorystyle ได้เลย
